Senioren kunnen voor beweging op muurvaste woningmarkt zorgen: ‘Maar je moet ze wél verleiden en dat gebeurt nog niet’
Doorstroom van senioren zou één van de oplossingen kunnen zijn voor de vastgelopen woningmarkt, maar dat gaat niet van zelf. Steeds vaker worden ouderen in de woonmarkt aangemerkt als degenen die grote huurhuizen moedwillig ‘bezet’ houden, maar dat is volgens de onderzoeker Petra de Jong niet het geval. Er is zeker een groep ouderen die wil verhuizen, míts het interessant is. Je moet ouderen een aantrekkelijk en betaalbaar alternatief bieden in hun eigen omgeving.
Senioren, die vaak jarenlang in een huurwoning wonen en daarom lage lasten hebben, voor een hogere huur naar een ‘flatje’ laten verhuizen gaat niet lukken. “Onderzoek wat de wensen van ouderen zijn én doe een aanbod dat aansluit op hun wensen. Er is niet één type oudere en dus ook niet één type seniorenwoning. De discussie gaat vaak over wat ouderen achterlaten, maar de aandacht moet liggen op wat ze nodig hebben. Je moet mensen helpen en ze niet afschrikken.” Ouderenbond Anbo pleit voor de bouw van meer ‘Knarrenhofjes’ waar ouderen zelfstandig bij elkaar in een hofje wonen. Daar zou veel behoefte aan zijn.
Woningbouwverenigingen zijn volop in gesprek met ouderen. Twee ‘seniorenmakelaars’ struinen sinds 2020 namens vijf woningbouwverenigingen in de regio honkvaste senioren af. Dat is een groep die groeit. In 2035 is bijna één op de vijf Rotterdammers 65 jaar of ouder, voorspelt het CBS. De seniorenmakelaars werken in Rotterdam op basis van tips, legt Hans Böse van woningcorporatie Woonbron uit. Samen met de ‘senioren’ kijken ze wat mogelijk is. Het initiatief, gesubsidieerd door de gemeente, begon als een proef en wordt nu doorgezet. Het is een tijdrovend proces maar uiteindelijk levert het verhuizingen én aanpassingen van woningen op. Wel zit bureaucratie creatieve oplossingen in de weg, ook nu nog in deze tijd van woningnood.
Huis delen? Dan AOW gekort
Een voorbeeld: als twee ouderen (zonder liefdesrelatie) een woning gaan delen, worden ze financieel ‘bestraft’. Hun AOW wordt gekort, omdat ze samen een huishouden vormen. Die korting is voor veel ouderen een reden om niet samen een huis te betrekken. Het Rotterdamse raadslid Ellen Verkoelen van 50PLUS vindt dat er in deze tijd van woningnood geen plaats is voor dit soort regels. “Dit is te gek voor woorden. Ik ken heel veel ouderen die het om die reden niet doen. Ik weet zeker dat als deze regelgeving in Den Haag aangepast wordt, het huizen oplevert. Voor ouderen is het ook fijn omdat ze de kosten kunnen delen én het vereenzaming tegen gaat.”
Een andere creatieve optie is het splitsen van huurwoningen. Woningbouwvereniging Talis in Gelderland is daar al mee bezig. Twee mensen kunnen dan in één eengezinswoning wonen. Dit scheelt in de huur. Voor mevr. de Groot zou het een uitkomst zijn, als ze zo kan besparen op haar huur. Haar ruime zolderetage met riant balkon staat leeg. “Als ik volgend jaar met pensioen ga, neemt mijn huur een te groot gedeelte van mijn inkomen in. Het zou fijn zijn om geld over te houden voor de leuke dingen in het leven.” Al zou ze wel compleet zelfstandig willen wonen, dus geen gemeenschappelijke ruimtes. “Als je ouderen wil laten doorstromen is het altijd maatwerk”, ziet ook onderzoeker Petra de Jong.
Woningbouwverenigingen staan ook in onze regio open voor het splitsen van woningen. Maar het is lastig, leggen Vestia, Woonstad en Woonbron uit. Splitsen is kostbaar en er moeten veel afspraken gemaakt worden met de bewoners. Ook komt er veel regelgeving bij kijken. Stichting Ouderenhuisvesting Rotterdam (SOR) bekijkt momenteel de mogelijkheden. Het onderzoek zit nog in de beginfase. “We zijn er nog niet over uit. Er moet erg zorgvuldig gekeken worden wat wel kan en wat niet. En welke panden geschikt zijn.”
Het aantal actieve woningzoekenden naar een (sociale) huurwoning bij een woningbouwvereniging in de gemeente Rotterdam is de afgelopen jaren fors toegenomen. Van ruim 45 duizend in 2016 tot meer dan 71 duizend in 2019.
Wonen als student tussen ouderen
Ouderen en jongeren zouden ook prima samen kunnen wonen. Dat blijkt in de Rotterdamse wijk Ommoord. De 23-jarige Lars woonde twee jaar lang in ouderencomplex Varenhof. Hij was ‘alarmstudent’ en woonde gratis in zijn studio in ruil voor hulp. “Ouderen hebben een alarmkastje en als er dan wat gebeurt, kwam ik in actie.” De student woonde er met veel plezier. Maar de coronatijd werd het eenzaam en besloot hij te vertrekken. Ook omdat de zorgtaken lastig te combineren waren met zijn opleiding. “Als ik er zonder verplichtingen (betaald) zou mogen wonen, zou ik het zeker doen. Het is leuk om zo te wonen.”
Wel waarschuwt Lars dat de levens van ouderen en studenten verschillen. Daarom moeten goede afspraken gemaakt worden over geluid en moet de isolatie goed zijn. “Mijn bovenbuurman was doof dus dat was niet zo’n probleem”, lacht de student. Ook waren er bewoners die gezellig een borrel mee dronken. “Het ligt er maar net aan hoe iemand van geest is. Als je begrip aan beide kanten hebt, kan het prima. We hebben een wooncrisis dus moeten we creatiever denken over huisvesting.”
Bron: Rijnmond Nieuws