Woningcorporaties zouden veel meer woningen kunnen bouwen als ze meer gebruik zouden maken van het vermogen uit hun commerciële woningtak. “Ik vind het wel zorgelijk dat je ergens kapitaal hebt staan, dat je niet gebruikt”, zegt Kees van Nieuwamerongen, toezichthouder van de corporaties.
“Een gemiste kans”, noemt Van Nieuwamerongen het onbenut laten van de miljoenen uit hun commerciële woningbouwtak, de zogeheten niet-daeb-tak. Met het ongebruikte geld kunnen vele nieuwbouwprojecten en verduurzamingsprojecten van de grond komen. “Veel corporaties hebben daar helemaal geen beleid op ontwikkeld. De woningen staan daar en het geld staat daar en that’s it. ”
Corporaties zijn in sneltreinvaart hun vrijesectorhuurwoningen aan het afstoten en bouwen nauwelijks nieuwe bij. Gezamenlijk hebben ze 138.000 vrijesectorhuurwoningen. In de periode 2018-2022 verwachten ze bijna 14.000 huizen te verkopen en worden slechts 2.700 nieuwe vrijesectorhuurwoningen bijgebouwd. Per saldo krimpt de voorraad duurdere huurwoningen van corporaties met 7 procent. “Ik vind het niet zorgelijk dat de niet-daeb-tak inkrimpt. Voor een deel is dat eigen aan de nieuwe Woningwet. Ik vind het wel zorgelijk dat je ergens kapitaal hebt staan, dat je niet gebruikt.”
‘Ga dat geld alsjeblieft gebruiken’
Van Nieuwamerongen wil geen voorzichtige toezichthouder zijn die zegt : Je kunt beter geld op de bank hebben staan, dan dat je het gaat investeren. “Ik vind dat je een opgave heb om voor de woningbouw te zorgen. En zeker als je met elkaar constateert dat je een groot tekort aan huurwoningen hebt in de grote steden. Dat je dat kapitaal niet gebruikt is gewoon jammer.”
“Dood kapitaal”, noemt de directeur van de Autoriteit woningcorporaties het geld. “Omdat er niets mee gebeurt. Het wordt niet gebruikt, maar je kan het wél gebruiken.
“Niet-daeb heeft volgens Van Nieuwamerongen de bijnaam “niet doen”. “Dat is niet terecht. Het geld dat erin zit kun je gebruiken voor het ontwikkelen van sociale huurwoningen of woningen voor de middeninkomens. Natuurlijk heb je te maken met de markttoets, maar die wordt flink vereenvoudigd.”Het vermogen in de commerciële tak kun je volgens de toezichthouder op verschillende manieren aanwenden in de sociale tak.
Zo kun je leningen van sociale tak aan de commerciële tak aflossen, zodat er geld naar de sociale tak gaat. Ook een dividenduitkering van de commerciële tak aan de sociale tak kan geld vrijmaken voor nieuwbouw of verduurzaming.“Jammer”, vindt Van Nieuwamerongen dat dat niet gebeurt.
Hoeveel nieuwbouwwoningen er precies meer gebouwd zouden kunnen worden, weet hij niet precies. Nader onderzoek is daarvoor nodig. Maar laat hij duidelijk zijn: elke nieuwe woning is welkom. “Als je constateert dat je zoveel wensen hebt en zelf beperkte middelen hebt, gebruik dan alsjeblieft alles wat je hebt.”
Bron: Autoriteit woningcorporaties